میزان تغییرات ترکیبات ثانویه تحت تنش خشکی در نهال های بلوط برودار، دارمازو و وی ول

تولید ترکیبات ثانویه در برابر تنش های محیطی به عنوان سدی دفاعی است. این موارد عمدتاً ترکیبات فنولی از جمله اسیدهای فنولی، تانن ها و لیگنین هستند. در تحقیق حاضر، سه گونة بلوط زاگرس (برودار، دارمازو و وی ول) تحت تنش خشکی آزمایش شد. برای این منظور، نهال ها بدون اینکه در گلدان مطالعه ای انجام شود و در شرایط کاملاً یکسان و در فضای باز کاشته شدند. سپس، زمانی که نهال ها چهارماهه بودند، آبیاری قطع شد تا خاک گلدان ها به تدریج به ظرفیت مزرعه ای 70% (تیمار ضعیف)، 50% (تیمار متوسط) و 30% (تیمار شدید) طی پانزده روز رسیدند. پس از برداشت نهال ها در هر مرحله از آزمایش، ذی تودة کل و میزان ترکیبات ثانویة مختلف (فنول کل، تانن کل، تانن متراکم) برگ نهال ها اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی، میزان ذی توده را به طور معنی داری کاهش داد. نتایج ترکیبات ثانویة مختلف در گونه های مختلف نیز نشان داد که تنها تانن کل گونة بلوط ایرانی در معرض تنش خشکی ضعیف با کنترل تفاوت معنی داری داشت. همچنین در تنش خشکی شدید نیز تانن متراکم و فنول کل نسبت به کنترل در هر سه گونه تغییر افزایشی غیرمعنی دار داشت؛ اما میزان تانن کل تحت تنش خشکی شدید نسبت به کنترل تنها در گونة برودار به طور قابل توجهی بیشتر بود. همچنین درصد زنده مانی گونة برودار نیز از دو گونة دیگر بالاتر بود؛ بنابراین، به نظر می رسد که یکی از مکانیسم های مؤثر در مقاومت به خشکی افزایش میزان تانن کل باشد که در گونة برودار مشاهده شد و سبب حفظ زنده مانی بالاتر در این گونه شد.